اجوانت به مواد افزودنی در آفت کش اطلاق می شود که وقتی به محلول پاشش اضافه شود، موجب بهبود خواص فیزیکی یا اصلاح و افزایش فعالیت بیولوژیکی آفت کش می شود. همانند مواد افزودنی در پزشکی ، این مواد خود نقشی در کنترل و یا مرگ آفات ندارند . در عوض خصوصیات محلول پاشی ، قابلیت نفوذ آفت کش ها و توانایی آنها برای از بین بردن موجودات هدف را بهبود و اصلاح می بخشند  و مانع از هدر رفت آنها میشوند. مواد افزودنی در نحوه عمل متفاوتند ، ممکن است چند منظوره عمل کنند و به گروه های مختلف تقسیم می شوند. مواد افزودنی ممکن است بیش از یک عمل داشته باشند. تعداد قابل توجهی از مواد افزودنی مخلوط ترکیباتی هستند که از نظرساختار شیمیایی و عملکرد متفاوت می باشند و از این نظر عملکرد آنها چندین برابر می گردد. مثالی کاربردی از یک ماده افزودنی چند منظوره ، مخلوط سولفات آمونیوم و یک پلیمر است. ثانیاً ، یک ترکیب شیمیایی یا  یک نوع ترکیب ممکن است در مراحل مختلف هدف قرار دادن یک آفت کش اثر متقابل داشته باشد.  مثلا یک سورفکتانت پلی اتیلن آمین هم خیس شدن سطح برگ و هم جذب محلول گلیفوزیت را بهبود می بخشد. می توان بین عملکردهای ماده افزودنی که تأثیر مستقیمی بر در دسترس بودن ماده فعال و قابلیت دسترسی آن دارند، تفکیک قائل شد. در میان انواع معمول مواد افزودنی مورد استفاده می توان به سورفاکتانت ها ، امولسیفایر ها ، روغن ها و نمک ها اشاره کرد. تمامی این مواد و سایر ترکیبات  محلول اسپری را اصلاح می کنند تا خصوصیاتی مانند انتشار، نفوذ ، اندازه قطرات یا سایر خصوصیات را بهبود بخشند.

ادجوانت ها به طور کلی شامل دو گروه اصلی هستند:

گروهی که در فرمولاسیون آفت کش بکار روندBuilt-in (Internal) ،in – can adjuvant   یا Activator adjuvants می گویند .

و گروهی  که به طور مجزا و در هنگام سمپاشی به تانکر اضافه شود  را   External adjuvant  و یا Modifier adjuvants می گویند که خود به دوبخش شامل Utility adjuvants  و اصلاح کننده های محلول پاشی Modifier adjuvants  تقسیم می شوند.

 

اجوانت ها شرایط محلول پاشی را تغییر می دهند تا کاربرد و کارایی سموم دفع آفات معمولی بهتر صورت بگیرد. برای آفت کش ها ، ادجوانت ها به منظور  بهینه سازی تماس سموم با سطح برگ ، خاک یا حشرات  وکاهش خشکی ، محافظت آن در برابر تخریب اشعه ماورا بنفش ، افزایش ماندگاری،  افزایش حلالیت و یا قابلیت تعلیق در آب کاربرد دارند.

مواد کمکی ممکن است کاملاً موثر باشد. با این وجود به دلیل فضای کم یا سازگاری محدود در فرمولاسیون سموم دفع آفات، ممکن است همه مواد افزودنی لازم در آن موجود نباشد. بنابراین ، برای بهینه سازی عملکرد سموم دفع آفات ، افزودن مواد افزودنی در مخلوط تانکر ممکن است لازم شود.

مواد کمکی عملکرد با ثبات تری را به آفت کش می بخشند  و تحت شرایط خاصی ممکن است در جریان عمل خنثی شوند.

 مواد افزودنی که باعث افزایش کارایی محصول شده و بیشتر Activator adjuvants محسوب میشوند، عبارتند از:

1. خیس کننده و یا پخش کننده ها(Water’s spreaders):

سبب افزایش خاصیت خیس شوندگی و یا پخش قطرات سم روی سطح هدف از طریق کاهش کشش سطحی فرمولاسیون آفت کش و بهبود پخش شوندگی روی سطح هدف می شوند( انواع سورفاکتانت ها) که خود به سورفاکتانت های یونی و غیر یونی دسته بندی می شوند.

 سورفاکتانت های غیر یونی (Non-ionic surfactants) بیشتر در سموم دفع آفات و بیو آفت کش ها استفاده می شوند ، با اکثر سموم دفع آفات سازگار هستند و معمولاً با محصولات سیستمیک استفاده می شوند.

سورفاکتانت های آنیونی(Anionic surfactants) به طور معمول برای بهبود کارایی حشره کش های تماسی جهت کنترل آفات نسبتاً بی حرکت مانند کنه ها ، تریپس ها و شته ها استفاده می شوند ،

سورفاکتانت های کاتیونی (Cationic surfactants) که به دلیل خطرات بالقوه سمیت شیمیایی به ندرت مورد استفاده قرار می گیرند.

ارگانوسیلیکون ها  (Organosilicons)، سورفاکتانت های بر پایه سیلیکون هستند که توانایی پخش شوندگی فوق العاده ای دارند ("super-spreaders"). این پخش کننده ها می توانند حرکت سموم دفع آفات را بر روی گیاهان تسهیل کنند و قسمتهایی را که به راحتی قابل دستیابی نیست، پوشش داده  و نفوذ یابند ،اما ویژگی سرعت تبخیر قطرات در این سورفکتانت بالا است

توضیح شکل: قطرات اسپری بدون ادجوانت (بالا سمت چپ) و  همراه با اجوانت خیس کننده (بالا سمت راست). در صورت عدم وجود ادجوانت ، قطرات محلول پاشی شده روی برگ به حالت "مروارید" قابل مشاهده است که نتیجه آن عدم تماس مناسب سم روی برگ (پایین سمت چپ) می باشد. با افزودن یک سورفکتانت پخش کننده ، قطرات سمپاشی شده روی برگ کاملا گسترش پیدا می کنند.

1. چسباننده ها( Stickers):

باعث افزایش چسبندگی آفت کش به سطح هدف می شوند(ترپن ها و پینولن ها) ودر نتیجه باعث کاهش DRIFT  (انحراف سم) از مسیر اصلی میشود

2. نفوذ دهنده ها(Penetrants):

سبب بهبود انتقال ماده موثره از سطح هدف به بافت داخلی می شوند( روغن های معدنی)

از نفوذدهنده  ها به طور كلي براي بهينه سازي جذب ماده موثره سموم روی علفهای هرز پهن برگ که دارای كوتيكول ضخيم هستند استفاده مي شود، بویژه در خصوص گیاهانی که در شرایط گرم و خشک رشد می کنند و برای مقابله با خشکی دارای بافت کوتیکولی قوی تری هستند بسیار موثر هستند و با نفوذ به سلول گیاه و انتقال درون سلولی Intracellular transport  یا خارج سلولی Extracellular transport ، نقش مهمی در کنترل مواد موثره جهت انتقال مواد شیمیایی به صورت آپوپلاستیک Apoplastic  (خارج سلولی) ، سمپلاستیک Symplastic  (درون سلولی) یا ترانسلامینار (از سطح برگ( adaxial  ) تا زیر برگ abaxial) ) دارند.

 

 شرح شکل- مسیرهای تشکیل دهنده ماده موثره آپوپلاستیک (خارج سلولی) ، سمپلاستیک (درون سلولی) یا ترانسلامینار (از سطح رویی برگ به سطح زیرین برگ ).

کنسانتره های روغن زراعیCOC (Crop oil concentrates)؛که از ترکیب روغن پایه گیاهی همراه در کنار سورفکتانت ها حاصل می شوند ،  به عنوان مواد نفوذی عمل می کنند (با نرم کردن یا حل کردن لایه مومی کوتیکول برگ و تسهیل جذب ماده فعال به درون برگ) و باعث افزایش تسهیل حرکت در داخل دیواره و غشای سلولی میشود .

1. تداوم بخش ها(Extenders)

موجب افزایش مدت زمان دوام مواد موثره از طریق افزایش مقاومت در برابر شرایط محیطی می شوند(آمونیوم سولفات)

2. مرطوب کننده ها(Humectants)

    سبب افزایش مدت زمان خشک شدن محلول سمی روی سطح هدف می شوند ( پروپیلن گلیکول).

 

adjuvant. External  خود به دو دسته شامل اجوانت های مصرفی Utility adjuvants و اصلاح کننده های محلول پاشی Modifier adjuvants تقسیم می شوند:

Modifier  adjuvants

شامل ادجوانتهایی است که مشخصات فیزیکی محلول را هنگام سمپاشی تغییر داده و باعث تسهیل محلول پاشی و یا افزایش ایمنی کاربرد آن می شود .

این ادجوانت ها شامل چسبنده ها  (Stickers)، بازدارنده های بادبردگی محلول پاشی (drift retardants) مانند غلیظ کننده ها و مواد مرطوب کننده می باشند.

چسبنده ها موادی هستند که میزان چسبندگی قطرات یا ذرات به سطح برگ را افزایش می دهند و مانع از شسته شدن ماده موثره در هنگام بارندگی یا آبیاری می شوند و غالباً با عوامل مرطوب کننده  یا پخش کننده برای بهبود پوشش ترکیب می شوند.

مواد افزودنی که سبب بهبود سهولت کاربرد می شوند و  Utility adjuvants محسوب می شوند:

شامل ادجوانت هایی است که نحوه کاربرد را تغییر می دهد.

1. اسیدی کننده و بافری کننده(Acidifying / buffering agents)

شامل اصلاح کننده هایی که همراه با سموم شیمیایی بکار می روند شامل بافرها که برای حفظ و تنظیم PH در محلول های سموم شیمیایی بکار رفته و در نتیجه موجب کاهش تجزیه آفت کش از طریق هیدرولیز می شوند مانند کاهش دهنده PH آب فیتومکس

2. اصلاح کننده های آب(Water conditioners)

که باعث جلوگیری از واکنش یون های آب سخت در محلول سمی و توقف تشکیل نمک و رسوب می شوند(آمونیوم سولفات ( و همچنین کاهش دهنده PH آب فیتومکس

3. عوامل ضد کف(Anti- foaming agents)

   موجب کاهش یا توقف تشکیل کف در تانکر سم پاش می شوند(متوپلی سیلوکسان)

4. عوامل ضد بادبردگی(Drift reducing agents)

موجب تغییر در ویسکوزیته محلول سمی شده و در نتیجه باعث تشکیل قطرات درشت تر و افزایش غلظت می شوند(پلی آکریل آمیدها)

5. عوامل اختلاط پذیری(Compatibility agents)

سبب امکان اختلاط آگروکمیکال های مختلف از طریق جلوگیری از بروز اثرات آنتی گونیستی بین آنها می گردند( آمونیوم سولفات)

 

اجونت های شرکت البرز بهسم :

صابون محلول پاشی موجانت بهسم  Mojante Behsam

این محصول با دارا بودن خاصیت خیس کنندگی و پخش کنندگی و از بین بردن نیروی جذب سطحی قطرات آب باعث تاثیر بهتر و بیشتر آفتکش ها می شود.

مصرف این صابون موجب دوام و افزایش کارایی سموم، جذب سریع عناصر غذایی و پخش بهتر محلولهای سمی و کود های مایع می گردد.

دی اکتیل بهسم

مصرف این محصول سبب افزایش کارایی سم و تسهیل نفوذ آن شده و هچینین خاصیت پخش شوندگی سموم و کودها را در برگ ها به حداکثر می رساند.

کاهش دهنده PH  آب فیتومکس

 اصلاح کننده آب مصرفی محلولپاشی از طریق تنظیم اسیدیته (PH) آب 

پایدار نمودن فرمولاسیون انواع محلولهای کود و سم 

جلوگیری از غیر فعال شدن سموم در آبهای سنگین 

افزایش چشمگیر در عملکرد محلول پاشی به علت داشتن ازت و فسفر محلول.

افزایش خاصیت پخش شوندگی محلول روی برگ

بهبود عملکرد انواع قارچ کش ها - حشره کش ها - علفکش ها – کنه کش ها و کودها

 

 

---